برای گرفتن پذیرش، مرحله اول شناخت خود و خواسته های خود است. اینکه اصلا واقعا قصد ادامه تحصیل دارید؟ چرا در داخل ادامه نمی دهید؟ مزایا و معایب تحصیل و زندگی در خارج از کشور را می دانید؟ ... پرس و جو کنید! با افراد مختلف صحبت کنید. سعی کنید با افرادی از طیف های مختلف مشورت کنید. آنهایی که ادامه تحصیل نداده اند و پس از لیسانس وارد بازار کار شده اند. آنها که برای ادامه تحصیل در ایران مانده اند. آنها که به خارج از کشور رفته اند، آنها که پس از اتمام تحصیل بازگشته اند و آنها که باز نگشته اند.
همه و همه حرف هایی و تجربه هایی دارند که در نوع خود حتما شنیدنی است و ارزشمند. سعی کنید تصمیمی که می گیرید با تفکر و براساس اطلاعات درست و کافی باشد و نه فقط بر اساس شنیده هایی از دیگران یا صرفا به خاطر اینکه "همه چنین کرده اند". ببینید و بیاندیشید که خود شما با توجه به همه معیارهایتان چه می خواهید.
اگر تصمیمتان بر این شد که برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بروید:
- صبر و حوصله داشته باشید!
- اگر هنوز دانشجو هستید: درس بخوانید! حفظ و یا ایجاد معدل خوب مخصوصا در دروس تخصصی کمک موثری برای بهتر کردن رزومه می کند.
- در مورد زمینه های مختلف تحقیقاتی در رشته تحصیلی خودتان یا رشته تحصیلی مورد علاقه تان جستجو کنید و شناخت کلی به دست آورید. چگونه؟ پرس و جو از دانشجویان تحصیلات تکمیلی داخل و خارج از کشور، سر زدن به سایت اینترنتی گروه های تحقیقاتی دانشگاه های مختلف، بررسی موضوعات پیشنهادی مقالات بر روی سایت کنفرانس های معتبر علمی، صحبت با اساتید دانشگاه خودتان و ...
- انتخاب یکی دو تا زیر شاخه تحقیقاتی و شروع به مطالعه بیشتر در آن زمینه ها می تواند ذهن تان را برای انجام تحقیق و اگر جدی و مصمم باشید، نوشتن مقاله آماده کند. معمولا داشتن مقاله یا حتی نشان دادن کار بر روی یک مقاله در رزومه، نشان دهنده علاقه و پتانسیل شما برای انجام تحقیق است. چیزی که معمولا از یک دانشجوی علاقه مند به تحصیلات تکمیلی انتظار می رود!
- برای پذیرش گرفتن از دانشگاه های خارج از کشور، معمولا در مرحله پر کردن فرم های تقاضا برای بررسی پرونده تان، از شما نمره زبان مثل تافل و آیلتس (IELTS و TOEFL) از یکی از موسسات معتبر می خواهند. بنابراین باید حدود یک سال قبل از اقدام برای پذیرش، به فکر خواندن زبان، ثبت نام در آزمونها و دادن امتحان باشید.
- برآوردی از هزینه ها داشته باشید! حتی اگر برای ادامه تحصیل کمک هزینه بگیرید، برای رسیدن به آن مرحله معمولا هزینه بالایی خواهید پرداخت، اعم از وقت، حوصله و پول! به عنوان مثال هزینه ارسال تقاضا برای بررسی پرونده تان در هر دانشگاه (Application fee) ، هزینه امتحان های زبان، هزینه ویزا، هزینه آزاد کردن مدارک تحصیلی تان و ... . به جز این به فکر این هم باشید که معمولا برای این هزینه ها باید از کارت های اعتباری مثل VISA و Mastercard استفاده کنید. به فکر این باشید که چگونه و از کجا این کارت ها را می توان تهیه کرد.
- باز هم صبر و حوصله داشته باشید!
- رزومه ی مناسبی تهیه کنید. برای این کار از افراد آگاه و با تجربه کمک بگیرید و از منابع مختلف بهره ببرید.
- شرایط درس خواندن و زندگی کردن در کشورها و شهرهای مختلف را بشناسید. در سایت اینترنتی دانشگاه های مختلف بگردید ببینید از کدام استاد و گروه تحقیقاتی بیشتر خوشتان می آید و چند تایی را که بیشتر به شما، علایقتان و شرایط تحصیلی تان می خورد لیست کنید و به استاد ها ایمیل بزنید یا تلفنی تماس بگیرید. خود را معرفی کنید و علاقه تان را برای کار در گروه تحقیقاتی آن استاد مطرح کنید و بپرسید که آیا برای تاریخی که مد نظر شماست، دانشجو می پذیرند؟ در صورت امکان رزومه خود را نیز به ایمیل ضمیمه کنید. از فرستادن ایمیل های با متن تکراری و به صورت همزمان به تعداد افراد زیاد به شدت خودداری کنید!
- شرایط و ملزومات پذیرش در دانشگاه های مورد نظرتان را بررسی کرده و برای آن آماده شوید. به عنوان مثال انگیزه نامه تهیه کنید، در صورت لزوم امتحان های خاص زبان مثل GRE یا GMAT بدهید و از آخرین مهلت ارسال مدارک برای هر دانشگاه مطلع شوید و ...
- از حدود یک ماه قبل از آخرین مهلت ارسال مدارک به هر دانشگاه در سایت دانشگاه های مد نظرتان پرونده (profile) باز کنید و اطلاعاتتان را وارد کنید. برای تکمیل فرم ها وقت کافی بگذارید. در این مرحله معمولا از شما خواهند خواست که اساتید فعلی تان توصیه نامه برایتان بنویسند. بنابراین از قبل اساتیدتان را مطلع کنید و مطمئن شوید که فرصت و تمایل دارند که برای شما توصیه نامه بنویسند. در طول این مدت نیز به اساتید یادآوری کنید که فرم های توصیه نامه را که معمولا اینترنتی است برایتان پر کنند.
- پس از گرفتن پذیرش، برای امور ویزا و خروج از کشور و سفر آماده شوید!
آزمون کاغذی Pbt
همانطور که از نام این آزمون مشخص است، داوطلبان برای شرکت در این آزمون باید به سوالات موجود در دفترچه آزمون پاسخ دهند. این آزمون جای خود را رفته رفته به آزمون اینترنتی دادهاست و در واقع در آیندهای نه چندان دور کاملا منسوخ خواهد شد. در آزمون کاغذی سه مهارت زبان آموز مورد ارزیابی قرار میگیرد:
• مهارت شنیداری (Listening Comprehension)
• ساختار زبان (Structure and Language)
• مهارت خواندن (Reading Comprehension)
1- بخش شنیداری 50 پرسش 35 دقیقه
2- بخش ساختار و نگارش 40 پرسش 25 دقیقه
3- درک مطلب 50 پرسش 55 دقیقه
• بخش شنیداری. این بخش از تافل توانایی شما را در درک مکالمههای انگلیسی آمریکایی مورد سنجش قرار میدهد. این بخش خود به سه قسمت تقسیم میشود. قسمت اول این بخش (Part A) شامل مکالمههایی کوتاه میباشد که بین دو نفر صورت میگیرد و پس از پایان هر مکالمه پرسشی مبنی بر اینکه چه چیزی بین این دو نفر رد و بدل شده است و یا پرسشی در مورد زمان یا مکان این مکالمه، مطرح میشود.
• در قسمت دوم (Part B) مکالمههای گستردهتری بین دو یا چند نفر انجام میشود و قسمت سوم (Part C) نیز دربرگیرنده نطقها و سخنرانیهایی است که بیشتر حول و حوش موضوعات دانشگاهی و آکادمیک میباشد.
• بخش ساختار و نگارش. این بخش دو دسته از سؤالات را در بر میگیرد و هر دو دسته برای سنجش توانایی شما در تشخیص گرامر و ساختار صحیح در یک متن طراحی شدهاند. در دسته اول سؤالات (ساختار یا Structure) شما باید ساختار صحیح و ترتیب لغات را تشخیص دهید. این دسته از سؤالات از یک جمله با یک یا چند جای خالی تشکیل شده است و شما باید گزینهای را که به بهترین نحو جمله را تکمیل میکند، انتخاب کنید. در دسته دوم سؤالات (نگارش یا Written Expression) هم شما با جملات کاملی روبرو میشوید که زیر چهار تا از کلمات آنها خط کشیده شده است و شما باید کلمه یا عبارت نادرست را شناسایی کنید.
• درک مطلب. مهارت کافی در درک متون انگلیسی و نیز دایره لغات خوب، کلید موفقیت در همه بخشهای تافل محسوب میشود، اما در این بخش این مهارتها بطور خاص مورد ارزیابی قرار میگیرند. این بخش از آزمون تافل معمولاً شامل پنج متن در زمینههای علمی و دانشگاهی میباشد و به دنبال هر متن 10 پرسش مطرح میشود. همه اطلاعاتی که برای پاسخ به پرسشها نیاز دارید در داخل متنها گنجانده شده است و شما نیاز به پیشزمینه علمی خاصی ندارید.
علاوه بر سه مهارت فوق یک قسمت برای مهارت نوشتن هم وجود دارد که در یک فرصت ۳۰ دقیقهای بایستی داوطلب بتواند در مورد موضوع مشخصی بنویسد. نمرات بدست آمده از هر قسمت بعد از تغییر مقیاس یافتن با هم جمع شده و نمره کل داوطلب را مشخص میکند. این نمره میتواند بین ۳۱۰ تا ۶۷۷ تغییر کند. بنابراین هیچ نمره مشخصی برای قبولی یا رد شدن در این آزمون وجود ندارد و همه شرکت کنندگان در این آزمون نمره آزمون را دریافت خواهند کرد. نمره مورد نیاز داوطلب بستگی به محلی دارد که داوطلب میخواهد نمره آزمون تافلش به آنجا ارسال شود. معمولاً برای ادامه تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور نمره بالاتر از ۵۵۰ مورد نیاز است.
آزمون اینترنتی Ibt
این آزمون در اواخر ۲۰۰۵ معرفی شد و به میزان قابل توجهی جایگزین دو نوع دیگر «مبتنی بر کامپیوتر» و «مبتنی بر دفترچه» گردید. این آزمون ابتدا در کشورهای آمریکا، کانادا، فرانسه، آلمان و ایتالیا برگزار گردید و از سال ۲۰۰۶ به کشورهای دیگر نیز بتدریج راه یافت. در این نوع آزمون شرکت کنندگان بایستی در تاریخهای مشخص شده در محل حوزه آزمون حضور پیدا کرده و از طریق اینترنت آزمون را برگزار کنند. اعتبار مدرک این آزمون با مدارک امتحانات تافل قدیمی یکسان است ولی این آزمون دارای تفاوتهایی میباشد که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• برخلاف تافل قدیمی که بیشتر تاکید بر روی گرامر بود، این آزمون تمامی مهارتهای زبانی را پوشش میدهد.
• فاصله زمانی بین شرکت در آزمون و دریافت نتیجه بر روی اینترنت حدود دو هفته میباشد.
• این آزمون هر ماه چند بار برگزار شده و داوطلبان آزادی عمل بیشتری در انتخاب تاریخ آزمون دارند.
این آزمون ۴ ساعته بوده و دارای ۴ بخش است. هر بخش ممکن است یک یا حتی چندمهارت را مورد آزمایش قرار دهد. یادداشت برداری در این روش بر خلاف روش مبتنی بر دفترچه مجاز است. این آزمون نمیتواند بیشتر از یک بار در هفته برگزار شود. البته باید دقت کرد که ممکن است یک یا چند بخش به صورت طولانی (طولانی تر از حد معمول) ارائه شوند. در این صورت مشخص نیست کدام بخش از سوالها واقعا تصحیح شده و جزو نمره در نظر گرفته میشوند. انتخاب سوالات تقریبا به صورت تصادفی است.
بخش درک مطلب (Reading)
بخش درک مطلب در تافل iBT خیلی با نسخه کامپیوتری آن (CBT) تفاوت ندارد. این بخش از سه متن آکادمیک تشکیل شده است که به دنبال هر کدام چندین پرسش مطرح میشود. هر کدام از این متنها حدوداً از 650 تا 750 کلمه ساخته شدهاند. نوع سؤالات نیز ترکیبی از نوع سؤالات موجود در تافل کامپیوتری (CBT) و انواع جدیدتری از سؤالات است که در آن شرکت کنندگان باید جدولی را پر کنند یا یک نتیجه گیری روایی را تکمیل نمایند. دو ویژگی اضافه شده به بخش درک مطلب (Reading)، یکی فهرست لغات و دیگری یک گزینه تجدید نظر (review option) میباشد. «فهرست لغات» به شما این امکان را میدهد که معنی کلمات کلیدی موجود در متن را بیابید و با «گزینه تجدید نظر» (یا review option) میتوانید برگردید و در پاسخهایتان تجدید نظر کنید.
بخش شنیداری (Listening)
بخش شنیداری آزمون تافل توانایی شما را در درک مکالمات انگلیسی، آنگونه که در آمریکای شمالی صحبت میشود، ارزیابی میکند. بخش شنیداری آزمون تافل اینترنتی (iBT) هم خیلی با نسخه کامپیوتری آن (CBT) متفاوت نیست. این بخش از دو مکالمه و چهار سخنرانی درسی همراه با پرسشهای متعدد تشکیل یافته است.
بخش نوشتاری (Writing)
این بخش از آزمون، توانایی شما را در به کار گیری «نوشتن» جهت برقراری ارتباط در یک محیط دانشگاهی مورد سنجش قرار میدهد. این بخش خود به دو قسمت تقسیم میشود: یک قسمت تلفیقی (integrated) و یک قسمت مستقل (independent) که تایپ کردن هم برای هر دو قسمت ضروری است. در قسمت تلفیقی شما باید در ابتدا متن کوتاهی را بخوانید (250 تا 300 کلمه) و سپس به یک نطق مرتبط با متن گوش دهید. بعد از آن شما باید با استفاده از اطلاعاتی که از متن و سخنرانی بدست آوردهاید به یک پرسش پاسخ دهید. به شما 20 دقیقه فرصت داده میشود که پاسخ خود را که باید بین 150 تا 225 کلمه باشد، بنویسید. اما قسمت مستقل (independent) بخش نوشتاری، مشابه بخش نوشتاری آزمون کامپیوتری تافل میباشد: به شما 20 دقیقه فرصت داده میشد که انشاء کوتاهی در حدود 300 کلمه درباره یک موضوع خاص بنویسید.
بخش گفتاری (Speaking)
این بخش جدید از آزمون تافل دارای شش تکلیف (task) میباشد که دو تکلیف آن به صورت مستقل (independent) و چهارتای آن به صورت تلفیقی میباشد.
بطور دقیقتر، بخش گفتاری آزمون تافل دارای قسمتهای زیر است:
• 2 تکلیف مستقل (independent) درباره موضوعات معمولی و آزاد.
- شرکتکنندگان باید با استفاده از دانش و تجارب شخصی خود در مورد یک موضوع خاص موضع گیری کرده و آن را توضیح دهند.
• 2 تکلیف تلفیقی (integrated) بر اساس خواندن و شنیدن.
- این تکالیف شامل یک متن کوتاه و یک صحبت کوتاه میباشند. شرکت کنندگان باید اطلاعاتی را که از این دو طریق بدست میآورند، با هم تلفیق کرده و در پاسخ خود به کار گیرند.
• 2 تکلیف تلفیقی بر اساس شنیدن یک سخنرانی یا گفتگوی کوتاه.
- شرکت کنندگان باید نکات کلیدی موجود در آنچه که میشنوند را بطور خلاصه در پاسخهایشان ارائه دهند.
مدت پاسخگویی به هر کدام از تکالیف از 45 تا 60 ثانیه متغیر میباشد.
نمره هر یک از مهارتها بین ۰ تا ۳۰ بوده و در مجموع نمره بین ۰ تا ۱۲۰ است. نمره ۷۹ یا ۸۰ این آزمون معادل ۵۵۰ آزمون کاغذی شناخته میشود که برای ورود به اکثر دانشگاهها در مقطع تحصیلات تکمیلی مورد نیاز است.